Naziv predmeta: Španski jezik 1
Šifra predmeta: 145021
Status: OP
Broj ECTS bodova: 3
Godina studija: I
Semestar: I
Tip predmeta: NS


Profesorka: dr Ana Kuzmanović, docentkinja


Sadržaj (opis) predmeta: 
U okviru predmeta studenti se na časovima upoznaju sa sledećim pojmovima i temama: španski jezik, poreklo i istorijski razvoj; ostali romanski jezici. Rasprostranjenost španskog jezika i drugih romanskih jezika na Iberijskom poluostrvu. Dijalekti španskog jezika. Razvoj španske filologije i lingvistike: značajna imena hispanske filologije i lingvistike, gramatike, rečnici i pravopisi španskog jezika. Enciklopedijski rečnici i časopisi. Osnivanje institucija značajnih za razvoj španskog jezika.


Cilj predmeta/kursa i ishodi:
Studenti stiču odgovarajuću terminološku, pojmovnu i bibliografsku bazu iz oblasti španskog jezika i upoznaju se sa osnovnim tehnikama akademskog čitanja i pisanja. Kod studenata se razvijaju kompetencije potrebne za započinjanje sa jednostavnijim samostalnim istraživačkim radovima (u početku na srpskom, uz postepeni prelazak na španski jezik) koje će oni dalje unapređivati tokom studija.


Metodologija i oblici nastave: 
Predavanja, testovi znanja, vežbe čitanja i pisanja i razgovor na času o određenoj temi kao i samostalan rad (pretraživanje interneta i bibliotečkih kataloga, čitanje stručnih članaka i pisanje rezimea).


Plan izvođenja nastave (kalendar časova):

  1. Uvodne napomene. Upoznavanje sa terminima jezik, filologija, lingvistika itd. Predstavljanje Moodle platforme i uputstva za korišćenje.
  2. Od tradicionalne do moderne lingvistike. Preskriptivna i deskriptivna gramatika. Jezičko raslojavanje (u vremenu i prostoru, društveno i funkcionalno raslojavanje). Španski ili kastiljanski jezik (español o castellano): poreklo jezika i istorijske okolnosti njegovog razvoja. Terminologija na španskom jeziku.
  3. Indoevropski jezici. Romanski jezici. Jezici Iberijskog poluostrva pre i nakon romanizacije: supstrati i superstrati latinskog i španskog jezika. Terminologija na španskom jeziku.
  4. Superstrati latinskog i španskog jezika. Latinski jezik Hispanije. Nastanak i razvoj romanskih varijeteta na Iberijskom poluostrvu. Prva svedočanstva romanskih varijeteta na Iberijskom poluostrvu.
  5. Prvi tekstovi na kastiljanskom jeziku. Periodizacija kastiljanskog/ španskog jezika (srednjovekovni, klasični i moderni španski jezik). Nazivi jezika. Standardni španski jezik. Institucije španskog jezika. Španska kraljevska akademija. Terminologija na španskom jeziku.
  6. Uvod u tehnike akademskog čitanja i pisanja. Jezička situacija u savremenoj Španiji (kastiljanski, katalonski, galisijski i baskijski jezik). Jezički nacionalizam.
  7. Geografska rasprostranjenost španskog jezika: španski jezik u Španiji i Hispanskoj Americi. Zemlje španskog govornog područja.
  8. Regionalno raslojavanje španskog jezika. Dijalekatske osobenosti španskog jezika na tlu Španije i zemalja Hispanske Amerike. Španski jezik između jedinstva i raslojenosti. Društveno raslojavanje španskog jezika. Jezici u kontaktu. Dvojezičnost i diglosija. Višejezičnost u hispanskom svetu.
  9. Neke od posledica jezičkih kontakta (jezičke pozajmljenice, preključivanje kodova, pidžinizacija, kreolizacija). Španski jezik u SAD. Spanglish.
  10. Kreolski jezici na bazi španskog (papiamento/ papiamentu, palenquero, chabacano). Španski jezik u Ekvatorijalnoj Gvineji i na Filipinima. Jevrejsko-španski jezik.
  11. Kratak pregled razvoja španske filologije i lingvistike. Rečnici, gramatike i pravopisi španskog jezika u prošlosti i u savremeno doba. Hispanizmi u srpskom jeziku.
  12. Tehnike akademskog pisanja: teorijske i praktične napomene.

 

PREDISPITNE OBAVEZE I OCENJIVANJE:

Prisustvo i aktivno učešće na času: Procenat prisustva na časovima: 75%. (10 poena)

Korišćenje relevantnih akademskih izvora: Studenti ćeu relevantnoj akademskoj literaturi potražiti određene termine vezane za sadržaj kursa. (10 poena)

Čitanje i rezimiranje članaka iz oblasti španskog jezika: Studenti imaju obavezu da u skladu sa osnovnim pravilima akademskog pisanja napišu rezime od oko 1000 reči na osnovu odabranog stručnog teksta. (30 poena)

Završni ispit: Na kraju semestra polaže se pismeni završni ispit. Ispit je dat u obliku kraćih pitanja u kojima se označava ili dopunjuje tačan odgovor i dužih, esejskih pitanja u kojima se daje odgovor u više rečenica. (50 poena)


LITERATURA:

  1. Azevedo, Milton M., Introducción a la lingüística española, 2nd ed., Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, 2005. (odlomci)
  2. Bugarski, Ranko, Uvod u opštu lingvistiku, Beograd, Čigoja, XX vek, 1996. (odlomci)
  3. Cano Aguilar, Rafael, El español a través de los tiempos, Madrid, Arco/ Libros, 2002[1988]. (odlomci)
  4. Ćirić, Mladen; Milica Inosavljević, La posición de los criollos de base española en la política y la planificación lingüística en el mundo hispánico, Colindancias. Revista de la Red Regional de Hispanistas de Hungría, Rumanía y Serbia 4 (2013), str. 205-224. (ISSN: 2067-9092)
  5. Drašković, Vlado, Uporedna gramatika romanskih jezika, Sremski Karlovci; Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, 1994. str. 5-7 (predgovor), 81-115.
  6. Hualde, Јosé Ignacio; Antxon Olarrea; Anna María Escobar, Introducción a la lingüística hispánica, Cambridge: Cambridge University Press, 2001.
  7. Klajn, Ivan, Istorijska gramatika španskog jezika, Beograd, Naučna knjiga, 1987, str. 7-37.
  8. Kuzmanović Jovanović, Ana; Maja Andrijević; Jelena Filipović, Priručnik iz akademskog pisanja, Beograd, Čigoja štampa, 2012.
  9. Kristal, Dejvid, Enciklopedijski rečnik moderne lingvistike, Beograd, Nolit, 1998.
  10. Soldatić, Dalibor, „Jezička situacija u Španiji i španski jezik danas“, u Glossa, (1997), 2, str. 29-35.
  11. Soldatić, Dalibor; Željko Donić, Svet hispanistike, Beograd, Zavod za udžbenike, 2011.

 

DODATNA LITERATURA:

  1. Filipović, Jelena, Moć reči: Ogledi iz kritičke sociolingvistike, Beograd, Zadužbina Andrejević, 2009. (odlomci)
  2. Klajn, Ivan, „Transkripcija i adaptacija imena iz romanskih jezika. Imena iz španskog“, u Pravopisne teme, Sarajevo, Institut za jezik i književnost u Sarajevu, 1979, str. 140-155.
  3. Penny, Ralph, Variación y cambio en español, Madrid, Gredos, 2004. (odlomci)
  4. Seco, Manuel; Gregorio Salvador (eds.), La lengua española, hoy, Madrid, Fundación Juan March, 1995. (odlomci)
  5. Stewart, Miranda, Spanish Language Today, London, Routledge, 1999. (odlomci)
  6. Vučina Simović, Ivana, Stavovi govornika prema jevrejsko-španskom jeziku: u prilog stvaranju tipologije održavanja/zamene jezika (odbranjena doktorska disertacija), Beograd: Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu, 2010, 369 str. (COBISS.SR-ID: 37522959) (odlomci)