Naziv predmeta: Španski jezik 1
Šifra predmeta: 0915021
Status: OP
Broj ECTS bodova: 3
Godina studija: I
Semestar: I
Tip predmeta: NS
Profesorka: dr Ana Kuzmanović, docentkinja
Saradnica: Olga Arsić
Sadržaj (opis) predmeta:
U okviru predmeta studenti se na časovima upoznaju sa sledećim pojmovima i temama: španski jezik, poreklo i istorijski razvoj; ostali romanski jezici. Rasprostranjenost španskog jezika i drugih romanskih jezika na Iberijskom poluostrvu. Dijalekti španskog jezika. Razvoj španske filologije i lingvistike: značajna imena hispanske filologije i lingvistike, gramatike, rečnici i pravopisi španskog jezika. Enciklopedijski rečnici i časopisi. Osnivanje institucija značajnih za razvoj španskog jezika.
Cilj predmeta/kursa i ishodi:
Studenti stiču odgovarajuću terminološku, pojmovnu i bibliografsku bazu iz oblasti španskog jezika i upoznaju se sa osnovnim tehnikama akademskog čitanja i pisanja. Kod studenata se razvijaju kompetencije potrebne za započinjanje sa jednostavnijim samostalnim istraživačkim radovima (u početku na srpskom, uz postepeni prelazak na španski jezik) koje će oni dalje unapređivati tokom studija.
Metodologija i oblici nastave:
Predavanja, testovi znanja, vežbe čitanja i pisanja i razgovor na času o određenoj temi kao i samostalan rad (pretraživanje interneta i bibliotečkih kataloga, čitanje stručnih članaka i pisanje rezimea).
Plan izvođenja nastave (kalendar časova):
1. Uvodne napomene. Upoznavanje sa terminima jezik, filologija, lingvistika itd. Predstavljanje Moodle platforme i uputstva za korišćenje.
2. Od tradicionalne do moderne lingvistike. Preskriptivna i deskriptivna gramatika. Jezičko raslojavanje (u vremenu i prostoru, društveno i funkcionalno raslojavanje). Španski ili kastiljanski jezik (español o castellano): poreklo jezika i istorijske okolnosti njegovog razvoja.
3. Indoevropski jezici. Romanski jezici. Jezici Iberijskog poluostrva pre i nakon romanizacije: supstrati i superstrati latinskog i španskog jezika. Latinski jezik Hispanije. Nastanak i razvoj romanskih varijeteta na Iberijskom poluostrvu. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
4. Glose kao prva svedočanstva romanskih varijeteta na Iberijskom poluostrvu. Prvi tekstovi na kastiljanskom jeziku. Periodizacija kastiljanskog/ španskog jezika (srednjovekovni, klasični i moderni španski jezik). Nazivi jezika. Standardni španski jezik. Institucije španskog jezika. Španska kraljevska akademija. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
5. Geografska rasprostranjenost španskog jezika: španski jezik u Španiji i Hispanskoj Americi. Zemlje španskog govornog područja. Dijalekti španskog jezika. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
6. Društveno raslojavanje španskog jezika. Sociolingvističke odlike i društvene varijable. Jezici u kontaktu. Dvojezičnost i diglosija. Višejezičnost u hispanskom svetu. Španski jezik u SAD, Ekvatorijalnoj Gvineji i na Filipinima. Jevrejsko-španski jezik. Kreolski jezici na bazi španskog. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
7. Funkcionalno raslojavanje španskog jezika: govorni činovi i komunikativni kontekst, varijacije u značenju u zavisnosti od konteksta. Komunikativne strategije. Iskazivanje učtivosti. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
8. Razvoj španske filologije i lingvistike. Rečnici, gramatike i pravopisi španskog jezika u prošlosti i u savremeno doba. Terminologija na španskom jeziku. Čitanje i rezimiranje odabranog stručnog članka.
9-12. Tehnike akademskog čitanja i pisanja: teorijske napomene i praktična primena stečenih znanja.
PREDISPITNE OBAVEZE I OCENJIVANJE:
Prisustvo i aktivno učešće na času: Procenat prisustva na časovima: 75%.
Testovi znanja i veština: Posle svakog časa (sa izuzetkom prvog i poslednjeg) studenti su u obavezi da do naznačenog roka urade kratak test stečenih znanja i veština na Moodle platformi (20 poena).
Čitanje i rezimiranje članaka iz oblasti španskog jezika: Studenti imaju obavezu da tokom semestra napišu dva kraća eseja (oko 1000 reči) na zadatu ili slobodnu temu iz oblasti predviđenih programom predmeta, u skladu sa osnovnim pravilima akademskog pisanja (20 poena).
Završni ispit: Na kraju semestra polaže se pismeni završni ispit. Ispit je dat u obliku testa (kraća pitanja u kojima se označava ili dopunjuje tačan odgovor i daje odgovor u nekoliko rečenica) i rezimea datog odlomka ili odlomaka stručnog teksta (filološkog ili lingvističkog) (60 poena).
LITERATURA:
- Azevedo, Milton M., Introducción a la lingüística española, 2nd ed., Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, 2005. (odlomci)
- Bugarski, Ranko, Uvod u opštu lingvistiku, Beograd, Čigoja, XX vek, 1996. (odlomci)
- Cano Aguilar, Rafael, El español a través de los tiempos, Madrid, Arco/ Libros, 2002[1988]. (odlomci)
- Drašković, Vlado, Uporedna gramatika romanskih jezika, Sremski Karlovci; Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, 1994. str. 5-7 (predgovor), 81-115.
- Filipović, Jelena, Moć reči: Ogledi iz kritičke sociolingvistike, Beograd, Zadužbina Andrejević, 2009. (odlomci)
- Hualde, Јosé Ignacio; Antxon Olarrea; Anna María Escobar, Introducción a la lingüística hispánica, Cambridge: Cambridge University Press, 2001.
- Klajn, Ivan, Istorijska gramatika španskog jezika, Beograd, Naučna knjiga, 1987, str. 7-37.
- Klajn, Ivan, „Transkripcija i adaptacija imena iz romanskih jezika. Imena iz španskog“, u Pravopisne teme, Sarajevo, Institut za jezik i književnost u Sarajevu, 1979, str. 140-155.
- Kuzmanović, Ana; Maja Andrejević; Jelena Filipović, Priručnik iz akademskog pisanja, Beograd, Čigoja štampa, 2012.
- Kristal, Dejvid, Enciklopedijski rečnik moderne lingvistike, Beograd, Nolit, 1998.
- Penny, Ralph, Variación y cambio en español, Madrid, Gredos, 2004. (odlomci)
- Seco, Manuel; Gregorio Salvador (eds.), La lengua española, hoy, Madrid, Fundación Juan March, 1995. (odlomci)
- Soldatić, Dalibor, „Jezička situacija u Španiji i španski jezik danas“, u Glossa, (1997), 2, str. 29-35.
- Soldatić, Dalibor; Željko Donić, Svet hispanistike, Beograd, Zavod za udžbenike, 2011.
- Stewart, Miranda, Spanish Language Today, London, Routledge, 1999. (odlomci)