UVOD U STUDIJE ŠPANSKOG JEZIKA
Status predmeta: OP
Tip predmeta: jednosemestralni (II semestar)
Šifra predmeta: 0615022
Broj časova: 2
Broj ESPB bodova: 3
Profesori: dr Jelena Rajić, Željko Donić
U okviru predmeta studenti se na predavanjima i vežbama upoznaju sa sledećim pojmovima i temama: španski jezik, poreklo, istorijski razvoj; ostali romanski jezici. Rasprostranjenost španskog jezika i drugih romanskih jezika. Dijalekti i jezici koji se govore na Iberijskom poluostrvu i u Latinskoj Americi. Razvoj španske filologije i lingvistike: značajna imena hispanske filologije i lingvistike, gramatike i rečnici španskog jezika. Enciklopedijski rečnici i časopisi. Osnivanje institucija značajnih za razvoj španskog jezika.
Studenti će razviti sposobnost samostalnog istraživanja i rada u biblioteci, ovladati terminologijom i pojmovima neophodnim za dalje proučavanje španskog jezika i književnosti.
Predavanja, prezentacije i razgovor na času o određenoj temi kao i samostalan rad (pretraživanje interneta i bibliotečkih kataloga).
Silabus:
| Nedelja | Uvod u studije španskog jezika |
| I | Španski jezik (español o castellano). Poreklo španskog jezika. Latinski jezik Hispanije (latín vulgar). Romanski jezici (idiomas romances). Istorijske okolnosti razvoja španskog jezika (asimilacija navarsko-aragonskog itd.). |
| II | Prvi tekstovi na romanskim jezicima iberijskog poluostrva (na galisijsko-portugalskom, na navarsko-aragonskom, na mosarapskom, na kastiljanskom). Srednjovekovni španski. Rano normiranje jezika (Nebriha). Uticaj drugih jezika na španski jezik: germanski i arapski supstrart, uticaj amerindijanskih jezika, engleskog i francuskog jezika, drugih romasnkih jezika Iberijskog poluostrva itd.). |
| III | Pretraživanje raspoloživih resursa vezanih za španski jezik (on-line rečnici i materijali, udžbenici, studije, članci itd.). biblioteke: fakultetske, gradske, nacionalne. Internet. Institut Servantes i virtuelna učionica itd. |
| IV | Geografska rasprostranjenost španskog jezika. Zemlje španskog govornog područja. Španski jezik u SAD. Ladino. |
| V | Jezik i dijalekat. Bilingvizam i diglosija. Multilingvizam u savremenoj Španiji: jezička situacija. Dijalekti španskog jezika. |
| VI | Katalonski jezik: poreklo i pojava prvih pisanih spomenika. Razvoj katalonskog od srednjeg veka do danas (katalonska renesansa, katalonski za vreme Franka…) Savremena politika propagiranja katalonskog jezika. Književnost i pozorište na katalonskom jeziku. Dijalekti katalonskog jezika. Status katalonskog jezika u Svetu. Institut Ramon Ljulj. Prve gramatike i rečnici. Izučavanje katalonskog jezika u Španiji, svetu i kod nas. Stipendije i druge mogućnosti. |
| VII | Španski jezik u Hispanskoj Americi. Osnovne odlike, specifičnosti i razlike. Ostali jezici Srednje i Južne Amerike. Amerindijanski jezici. Kreolski jezici. Spangliš. |
| VIII | Razvoj španske gramatike i lingvistike. Gramatike od Antonija de Nebrihe do Andresa Belja. Gramatike 20. veka (funkcionalizam i generativizam). |
| IX | Osnivanje i rad Španske kraljevske akademije za jezik (RAE). |
| X | Razvoj španske leksikografije: Kovarubijas. Rečnici španskog jezika: vrste (jednojezični, dvojezični, višejezični, opšti i specifični, rečnici nedoumica, etimološki, rečnici amerikanizama, rečnici sinonima i antonima itd.). Razvoj španske ortografije (Koreas, RAE). Najznačajniji lingvistički časopisi. |
| XI | Uticaj španskog jezika na druge evropske jezike. Hispanizmi u drugim evropskim jezicima. Hispanizmi u srpskom jeziku. Transliteracija. Transkripcija španskih termina i reči u srpskom jeziku. |
| XII | Izlaganje radova na zadatu temu i diskusija. |
| XIII | Izlaganje radova na zadatu temu i diskusija. |
| XIV | Izlaganje radova na zadatu temu i diskusija. |
| XV | Izlaganje radova na zadatu temu i diskusija. |
Studenti su dužni da istraže jednu od zadatih i napišu rad dužine od 3 do 5 strana (moguće je i sam formulisati temu). Radovi će biti predstavljani na času, kroz diskusiju. Pisanje i odbrana seminarkog rada su uslov za polaganje završnog ispita.
Teme:
1. Latinski jezik u Hispaniji: poreklo španskog jezika
2. Španski jezik i drugi romanski jezici
3. Arapski kulturni uticaj u Španiji i arabizmi u španskom jeziku
4. Jezici na Iberijskom poluostrvu
5. Katalonski jezik u savremenoj Španiji
6. Baskijski jezik u savremenoj Španiji
7. Galisijski jezik u savremenoj Španiji
8. Institut Servantes, u svetu i u Srbiji
9. Odlike španskog jezika u Hispanskoj Americi
10. Španski jezik na internetu
11. Španski jezik u svetu
12. Španski jezik u SAD
13. Jezik i kultura Sefardskih Jevreja
14. Gramatika A. De Nebrihe
15. Rečnici Španske kraljevske Akademije
Literatura:
1. España, ayer y hoy. Itinerario de Cultura y Civilización. SGEL, 1997.
2. Hispanoamérica, ayer y hoy. SGEL, 1996.
3. R. Tamames y S. Quesada, Imágenes de España. Edelsa, 2001.
4. Dalibor Soldatić, „Jezička situacija u Španiji i španski jezik danas“, u Glossa, (1997), 2, str. 29-35.
5.Vlado Drašković, Uporedna gramatika romanskih jezika, Sremski Karlovci; Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, 1994. str. 5-7 (predgovor), 81-115.
6. Ivan Klajn, Istorijska gramatika španskog jezika, Beograd, Naučna knjiga, 1987. str. 7-37.
7. Ivan Klajn, „Transkripcija i adaptacija imena iz romanskih jezika. Imena iz španskog“, u Pravopisne teme, Sarajevo, Institut za jezik i književnost u Sarajevu, 1979, str. 140-155.