SIGLOS DE ORO – KULTURNO-ISTORIJSKI KONTEKST
Šifra predmeta: 0815155
Obavezni predmet po izboru (OPI)
Trajanje: 1 semestar
Broj časova nedeljno (predavanja i vežbe): 2
Broj bodova: 3
Koordinatorka:
Profesorka dr Jasna Stojanović
Vežbe:
Željko Donić
Uslov za pohađanje predmeta:
Upisana druga godina studija. Položen ispit iz Uvoda u studije hispanskih književnosti.
Sadržaj (opis) predmeta
Definisanje termina Siglos de Oro i kulturno-istorijski kontekst. Pojam renesanse. Rana i kasna renesansa. Istorijski kontekst renesanse. Ujedinjenje Španije u vreme Fernanda i Izabele, Katoličkih kraljeva. Rađanje ideje o jednoj državi, jednom narodu i jednoj veri.
Uspon kolonijalne sile i intervencionizam „velikih“ Habzburga. Priliv zlata i privreda. Evropska verska reformacija. Martin Luter. Filip II. Ratovi u Nizozemskoj. Rat protiv Engleske. Opadanje moći i siromašenje Španije nakon smrti Filipa II. Špansko društvo od 15 do 17 veka. Definicija Baroka. Kulturni izolacionizam i cenzura. Pitanje predestinacije i slobodne volje. Egzistencijalne dihotomije: život i smrt, san i java itd. Pesimizam 17. veka izazvan opadanjem moći španske države.
Cilj predmeta/ kursa
Studenti će bolje razumeti istorijske prilike 16. i 17. veka i povezati ih sa znanjima stečenim na časovim jezika i književnosti. Razvijaće lični kritički stav koji će im omogućiti da donose sopstvene zaključke o istorijskoj epohi, kulturnom kontekstu i umetničkim delima ovog perioda. Studenti će naučiti da određena dela, autore i događaje posmatraju kroz kontekst tj. kao deo jedne šire istorijske i kulturne celine.
Metodologija i oblici nastave
Predavanja, čitanje dela, tumačenje i analiza tekstova, pisani radovi, ekspozei i rasprave.
Samostalan rad, učenje uz pomoć kompjutera.
PLAN IZVOĐENJA NASTAVE (KALENDAR ČASOVA)
- Uvodno predavanje. Upoznavanje studenata s planom i programom. Određenje termina Siglos de Oro, kultura, istorija i kontekst
- Srednji vek i antička kultura. Pismenost i način života. Uspon italijanskih i nizozemskih gradova u kasnom srednjem veku.
- Manufaktura, cehovi, gilde i esnafi. Vizantija kao čuvar antičkih tekovina. Pojava prvih umetnika renesanse. Pojam renesanse.
- Rana i kasna renesansa. Renesansa na severu. Istorijski kontekst renesanse: Pad Carigrada i Kolumbovo otkriće Amerike. Centralizacija evropskih država.
- Ujedinjenje Španije u vreme Fernanda i Izabele, Katoličkih kraljeva. Rađanje ideje o jednoj državi, jednom narodu i jednoj veri. Španska inkvizicija. Progon Jevreja i Mavara.
- Uspon kolonijalne sile i intervencionizam „velikih“ Habzburga. Vladavina Karla V. Erazmo Roterdamski. Osnivanje Jezuitskog reda Ignasija Lojole.
- PARCIJALNI ISPIT
- Osvajanje carstva Inka i Asteka. Kolonijalno uređenje države. Priliv zlata i privreda. Las Kasas i teološka rasprava o pravima Indijanaca. Evropska verska reformacija. Martin Luter. Tridentski sabor. Augzburška veroispovest.
- Filip II. Ratovi u Nizozemskoj. Rat protiv Engleske. Odnosi u Evropi Tokom 16 veka. Bitka kod Lepanta. Opadanje moći i siromašenje Španije nakon smrti Filipa II.
- Špansko društvo od 15 do 17 veka. Crkva, Plemstvo, narod. Doživljaj morala i časti u španskom društvu od 15 do 17 veka. Stari i novi hrišćani. Čistota krvi. Ley de Mayorazgo.
- Definicija Baroka. Špansko slikarstvo 16 i 17. veka. Arhitektura i imperija. Kulturni izolacionizam i cenzura.
- Asketizam i misticizam. Pitanje predestinacije i slobodne volje. Egzistencijalne dihotomije: život i smrt, san i java itd. Pesimizam 17. veka izazvan opadanjem moći španske države. Humor i satira kao izrazi kritičkog duha.
- ZAVRŠNI ISPIT
OCENJIVANJE:
Prisustvo na času : Procenat prisustva na časovima : 75% – 5 poena
Aktivno učešće na času : u diskusijama, debatama, vežbama itd. – 10 poena
Seminarski rad: Studenti se upoznaju sa osnovama pismenog akademskog izražavanja; studenti tokom procesa izrade ispunjavaju osnovne tehničke, sadržinske i tematske zahteve jednog naučnog rada. – 20 poena
Završni ispit: Na kraju semestra polaže se pismeni završni ispit. Ispit je dat u obliku testa, sa kratkim pitanjima u kojima se označava tačan odgovor, dopunjuje tačan odgovor ili odgovara na kratko teorijsko pitanje iz gradiva predviđenog planom i programom. – 65 poena
Obavezna lektira i literatura:
1. Baho Alvares, Fe i Hil Pećaroman, Hulio, Istorija Španije, Prevela sa španskog Biljana Bukvić, Beograd: Klio, 2003.
2. Samardžić, Nikola, Uvod u istoriju Španije: periodizacija i hronologija, Beograd: Instituto Cervantes, 2004.
3. Samardžić, Nikola, Karlo V, Beograd: Službeni list SRJ, 2001.
4. Dominges Ortis, Antonio, Španija: Tri milenijuma istorije. Beograd: Čigoja, 2003.
5. Samardžić, Nikola, Istorija Španije: od Altamire do današnjih dana pola miliona godina. Beograd: Plato, 2003.
6. J.H. Elliot (ed.), The Hispanic World. Civilization and Empire. Europe and the Americas. Past and Present, London, Thames&Hudson, 1991.
7. De las Kasas Bartolome, Kratak izveštaj o uništavanju Indija, Beograd, Filip Višnjić, 2002.
8. Izquierdo-Todorović, Silvia, Introducción a la Civilización Latinoamericana / Uvod u latinoameričku civilizaciju. Belgrado: Megatrend Universidad de Ciencias Aplicadas / Beograd: Megatrend univerzitet primenjenih nauka, 2005.
Teme za seminarske radove i eseje
Siglos de Oro – kulturno istorijski kontekst
- Pohvala Ludosti, Erazmo Roterdamski. Profil knjige i autora
- Katolički kraljevi, rad na ujedinjenju Španije
- Karlos V, portret vladara i vladavine
- Italijanska i španska renesansa, uporedni prikaz
- Španija i Nizozemska, sukob i kulturni uticaji
- Špansko slikarstvo renesanse i baroka
- Arhitektura i španska imperijalna moć
- Slobodna volja i predestinacija
- Jezuitski red, delovanje u Španiji i Kolonijama
- Filip II, portret vladara i vladavine
- Odnos Karla V i Filipa II prema reformaciji
- Evropa posle Lutera, uloga Španije u verskim ratovima
- Pokrštavanje Mavara i Jevreja: „čistota krvi“ i „novi hrišćani“
- Španska inkvizicija; zločin i kazna
- Otkriće i osvajanje Novog Sveta