Školska 2007/08. godina.
Trajanje: dva semestra (V i VI) (2+2).
Posle šestog semestra polažu se pismeni (eliminatorni) i usmeni ispit na srpskom jeziku.


Mole se studenti da na pismenom ispitu iz Španske književnosti 3 poštuju sledeća pravila koja se odnose na izgled i obim zadataka koji se predaju. Radovi moraju biti:
– na hartiji formata A4, sa obaveznom marginom od 3 cm sa leve strane
– ispisani razgovetnim i urednim rukopisom
– u njima se moraju poštovati pravila transkripcije španskih imena, data u Uputstvu za pisanje seminarskih radova iz književnosti, a prema tekstu dr I. Klajna „Transkripcija i adaptacija imena iz španskog“
– takođe se moraju poštovati pravila o obeležavanju naslova dela, kako originala tako i prevoda (podvučeno), i manjih celina – poglavlja, pesama, pripovedaka, itd. („pod navodnicima“)
– obim zadatka je najmanje tri (3), a najviše pet (5) strana.


KNJIŽEVNOST BAROKA (XVII vek)

Društvene i političke promene u Španiji u XVII veku i njihov odraz u književnosti.

Pojam baroka. Nastajanje i razvoj baroknih tendencija u španskoj književnosti. Opšte karakteristike baroka u književnosti i u drugim umetnostima. Siglo de Oro.

Formiranje glavnih književnih tokova: cultismo (culteranismo), conceptismo, estilo llano.

Uloga književnih akademija u formiranju teorijskih stavova i oceni književnih dela.

Prisustvo usmene književne tradicije i folklora u pisanoj književnosti.


POZORIŠTE

Formiranje španskog nacionalnog pozorišta.

Pregled nastajanja i razvoja najznačajnijih nacionalnih dramskih vrsta: comedia nueva, auto sacramental, entremés.

Organizacija pozorišnog života; corrales de comedia.

Poetika nove komedije: Lope de Vega, Arte nuevo de hacer comedias en este tiempo.

Comedia nueva – sinteza tragedije i komedije. Struktura, teme. El gracioso.

Sledbenici i protivnici lopeovske koncepcije dramske umetnosti. Sukob klasične i moderne koncepcije dramskih vrsta.

Tirsova odbrana nove komedije.


LOPE DE VEGA

Klasifikacija Lopeovih dramskih dela (po dramskim vrstama; po temama).

Tematski izvori, nacionalni i strani. Korišćenje raznih vidova španske tradicije u obradi nacionalnih tema.

Fuenteovejuna. El mejor alcalde, el rey. El caballero de Olmedo.

Lopeova dramska škola (Guillén de Castro, Ricardo de Turia, Pérez de Montalbán, Juan Ruiz de Alarcón, Mira de Amescua, Vélez de Guevara)


TIRSO DE MOLINA

Klasifikacija Tirsovih dramskih dela.

Teološki i moralizatorski vid Tirsovih dramskih dela.

El burlador de Sevilla y convidado de piedra – nastajanje mita o don Huanu.

Vrhunac baroknog pozorišta


CALDERÓN DE LA BARCA

Dva vida Kalderonovog dramskog stvaralaštva. Klasifikacija dela (po dramskim vrstama; po stilu).

El alcalde de Zalamea – delo u skladu sa Lopeovom poetikom.

Filozofsko-teološka osnova drame i autosakramentala La vida es sueño.

Sadržajno, strukturalno i stilsko usavršavanje autosakramentala.

Dramski pisci Kalderonovog kruga (Rojas Zorrilla, Agustín Moreto).

Teatro menor. Male dramske vrste: jácara, loa, entremés, baile, mojiganga. Njihova funkcija u pozorišnom spektaklu.

Pisci entremesa. Quiñones de Benavente, Salas Barbadillo.


POEZIJA

Renesansni korenovi barokne poezije.

Razvoj lirske i narativne poezije. Tradicionalne i italijanističke metričke forme. Višestruko korišćenje španske romanse. Popularnost soneta.

Cultismo. Jezičke, stilske, tematske i metričke odlike kultističkog pesništva.


LUIS DE GÓNGORA

Teme, motivi i metričke forme njegove poezije.

Klasifikacije Gongorinih pesama (po metričkim formama, po stilu).

Inovacije u leksici, sintaksi i upotrebi stilskih figura. Gongorizam (gongorismo) kao vrhunac kultizma.

Velike poeme: Fábula de Polifemo y Galatea. Soledades.

Ostali kultistički pesnici: Villamediana, Soto de Rojas.

Pesničke grupe (seviljska, aragonska).


FRANCISCO DE QUEVEDO

Teme, stil i metričke forme. Refleksivne, ljubavne, moralističke, religiozne, satirične i burleskne pesme.


LOPE DE VEGA

Lirska i narativna poezija. Teme i metričke forme.


PROZA

Evolucija postojećih i nastajanje novih proznih vrsta.

Fikcionalna proza. Didaktično-moralizatorska, istorijska i književno-teorijska proza.

Cuento, novela, crónica, patraña; historia, oratoria, didáctica, tratado, preceptiva literaria; ficción.

Roman.

Pastoralni roman. Pikarski roman. Alegorijski roman.

Procvat i raznovrsnost pikarskog žanra.

Conceptismo.

Idejne i stilske odlike konseptističke proze.


FRANCISCO DE QUEVEDO

Klasifikacija proznih dela.

Historia de la vida del buscón – najznačajniji barokni pikarski roman.

Los sueños – sinteza više proznih vrsta.


LOPE DE VEGA

Pastoralna, istorijska, didaktična i autobiografska prozna dela.

La Arcadia. La Dorotea.


TIRSO DE MOLINA

Zbornik Cigarrales de Toledo.


BALTASAR GRACIÁN

Doktrinarna proza. El Criticón – izraz kritičkog odnosa prema društvu i baroknog pesimizma.

Tumač pojmova agudeza i ingenio. Teoretičar barokne književnosti.

Emblemas barrocos.

Misceláneas.


FILOLOGIJA

Sebastián de Covarrubias Orozco, Tesoro de la Lengua Castellana o Española


POETIKE ŠPANSKOG BAROKA

Carillo y Sotomayor, Libro de la erudición poética.

Cascales, Tablas poéticas, Cartas filológicas.

Gracián, Agudeza y arte de ingenio.

Cascales, Tablas poéticas.


OBAVEZNA LEKTIRA:

Francisco de Quevedo, Historia de la vida del buscón

Los sueños (odlomci)

Antología poética


Mateo Alemán, Guzmán de Alfarache (odlomci)


Lope de Vega, La Dorotea

Antología poética

Fuenteovejuna

El mejor alcalde, el rey

El caballero de Olmedo

Arte nuevo de hacer comedias


Tirso de Molina, El burlador de Sevilla y convidado de piedra

Los cigarrales de Toledo (odlomci)


Calderón de la Barca, El alcalde de Zalamea

La vida es sueño (komedija)

La vida es sueño (autosakramental)

El gran teatro del mundo


Guillén de Castro, Las mocedades del Cid

Las hazañas del Cid


Luis de Góngora, Antología poética


Baltasar Gracián, El Criticón

Agudeza y arte de ingenio (odlomci)


Antologije

Bergman, Hannah E.: Ramillete de entremeses y bailes nuevamente recogido de los antiguos poetas de España. Siglo XVII. Madrid: Castalia, 1970.

Buendía, F.: Antología del entremés. Madrid: Aguilar, 1965.

Chevalier, Maxime: Cuentos folklóricos del Siglo de Oro. Barcelona: Crítica, 1983.

Rivers, Elías L.: Poesía lírica del Siglo de Oro. Madrid: Cátedra, 1985.


SELEKTIVNA BIBLIOGRAFIJA

Istorije književnosti

Alborg, Juan Luis: Historia de la literatura española. t. II. Madrid: Gredos, 1970.

Díez Borque, José María (coordinador): Historia de la literatura española, t. II. Renacimiento y Barroco. Siglos XVI/XVII. Madrid: Taurus, 1980.

Rico, Francisco (coordinador): Historia y crítica de la literatura española. Siglos de Oro. Barroco, t. III, III/1. Barcelona: Crítica, 1983, 1992.

Javier Huerta Calvo (coordinador): Lectura crítica de la literatura española. Madrid: Playor, 1982, t. 6-10

Pedraza, Felipe B., Rodríguez, Milagros: Manual de literatura española, t. III, IV. Tafalla: Cénlit, 1980, 1981


Priručnici

Estébanez Calderón, Demetrio: Diccionario de términos literarios. Madrid: Alianza Editorial, 1996

Álvarez Barrientos, Joaquín; Rodríguez Sánchez de León, María José (coordinadores), Diccionario de literatura popular española, Salamanca: Ediciones Colegio de Espana, 1997.


Studije, monografije

Alonso, Dámaso. Góngora y el "Polifemo". 3 knj. Madrid: Gredos, 1980.

Alonso, Dámaso, Estudios y ensayos gongorinos. Madrid: Gredos, 1960.

Asensio, Eugenio: Itinerario del entremés desde Lope de Rueda a Quiñones de Benavente, Madrid: Gredos, 1965.

Bataillon, Marcel: Pícaros y picaresca. Madrid: Taurus, 1969.

Casalduero, Joaquín: Estudios sobre el teatro español. Madrid: Gredos, 1967.

Castro, Américo: De la Edad conflictiva. Madrid: Taurus, 1972.

Díaz-Plaja, Guillermo: El espíritu del barroco. Barcelona: Crítica, 1983.

Diez Borque, José María: Sociología de la comedia española del siglo XVII. Madrid: Cátedra, 1976.

Durán, Manuel y González Echevaría, Roberto: Calderón y la crítica. Historia y antología. t. I, II. Madrid: Gredos, 1973.

Entrambasaguas. Joaquín de: Estudios y ensayos sobre Góngora y el barroco. Madrid: Editora Nacional, 1975.

El teatro menor en España a partir del siglo XVI. Actas del Coloquio celebrado en Madrid. Madrid: CSIC, 1983.

Froldi, Reinaldo: Lope de Vega y la formación de la comedia. En torno a la tradición dramática valenciana y al primer teatro de Lope. Salamanca: Anaya, 1968.

Frutos Cortes, Eugenio: La filosofía de Calderón en sus autos sacramentales. Zaragoza: Instituto Fernando el Católico, 1981.

García Berrio, Antonio: España e Italia ante el conceptismo. Madrid: CSIC, 1968.

Hatzfeld, Helmut: Estudios sobre el Barroco. Madrid: Gredos, 1973.

Jammes, Robert: La obra poética de don Luis de Góngora. Madrid: Castalia, 1987.

Lázaro Carreter, Fernando: Estilo barroco y personalidad creadora. Madrid: Cátedra, 1974.

Maeztu, Ramiro de: Don Quijote, Don Juan y la Celestina. Madrid: Espasa-Calpe. Col. Austral, 1968.

Maravall, José Antonio: Teatro y literatura en la sociedad barroca. Madrid: Taller de Ediciones, 1972.

Orozco Díaz, Emilio: Manierismo y barroco. Salamanca: Anaya, 1970.

Rennert, Hugo A.: The Spanish Stage in the Time of Lope de Vega. New York: Dover publ. 1963.

Rozas, Juan Manuel: Significado y doctrina del "Arte nuevo" de Lope de Vega. Madrid: SGEL, 1976.

Rosales, Luis: El sentimiento del desengaño en la poesía barroca. Madrid: Cultura hispánica, 1966.

Shepard, Sanford: El Pinciano y las teorías literarias del Siglo de Oro. Madrid: Gredos, 1970.

Sobejano, Gonzalo: Francisco de Quevedo. El escritor y la crítica. Madrid: Taurus, 1978.

Valbuena Briones, Angel: Calderón y la comedia nueva. Madrid: Espasa-Calpe, 1977.

Vitse, Marc, Eléments pour une théorie du théatre espagnol du XVIIe siècle. Toulouse: Presses Universitaires du Mirail, 1990.

Wardropper, Bruce W.: Introducción al teatro religioso del Siglo de Oro: Evolución del auto sacramental antes de Calderón. Salamanca: Anaya, 1967.


ISPITNA PITANJA

1) Tematske, strukturalne i stilske odlike španskog pikarskog romana baroku.

2) Elementi folklorne tradicije u Lopeovom dramskom delu El caballero de Olmedo.

3) Pikarski žanr u španskoj baroknoj književnosti.

4) Sintaksičke odlike Gongorinog stila.

5) Teatro menor u španskoj baroknoj književnosti.

6) Cascales, Tablas poéticas, poetika baroka.

7) Tema, sadržina i forma Lopeovog dela La Dorotea.

8) Barokne odlike Grasijanovog dela El criticón.

9) Teme i motivi Gongorinog pesništva.

10) Nastajanje, razvoj i dekadencija dramske vrste autosacramental u španskoj književnosti.

11) Grasijanov El criticón, izraz kritičkog odnosa prema društvu.

12) Razni vidovi korišćenja španske romanse u književnosti španskog baroka.

13) Stil i metričke forme Gongorinih velikih poema.

14) Tirsova odbrana «nove komedije».

15) Fuenteovejuna Lopea de Vege. Tema, sadržina, likovi.

16) Tradicionalne i italijanističke metričke forme u španskom baroknom pesništvu.

17) Sledbenici Lopeove poetike «nove komedije».

18) Nastajanje i razvoj dramske vrste entremés u španskoj književnosti.

19) Klasifikacija Lopeovih dramskih dela.

20) Teme i stil španske konseptističke proze.

21) Teme, motivi i metričke forme španske satirične poezije u baroku.

22) Žanrovska pripadnost, tematika i stil Kevedovog dela Los sueños.

23) Quevedo, Historia de la vida del buscón.

24) Razvojni put Kalderonovog dramskog stvaralaštva.

25) Gracián, Agudeza y arte de ingenio, poetika baroka.

26) Tema časti u Lopeovom dramskom delu.

27) Giljen de Kastrova dramska dela o Sidu.

28) Barokne poetike u Španiji.

29) Sadržina, struktura i žanr Tirsovog dela Los cigarrales de Toledo.

30) Lopeova poetika «nove komedije».

31) Prisustvo usmene književne tradicije i folklora u pisanoj književnosti baroka.

32) Poetika konseptizma.

33) Teološki i moralizatorski vid Tirsovog dramskog dela El burlador de Sevilla y Convidado de piedra.

34) Korišćenje folklorne tradicije u španskoj baroknoj književnosti.

35) Recepcija i tumačenje Gongorinog pesništva u XVII veku.

36) Poetika kultizma.

37) Mateo Alemán, Guzman de Alfarache. Novine u obradi pikarske tematike.

38) Folklorni elementi u Lopeovoj komediji Peribáñez y el comendador de Ocaña.

39) Gongora, Romances y letrillas.

40) Tipologija likova «nove komedije».

41) Pozorišni život u Španiji u XVII veku.

42) Tema časti u španskoj baroknoj književnosti.

43) Lope, Arte nuevo de hacer comedias.

44) Španska romansa u Lopeovom poetskom opusu.

45) Španska romansa u poeziji Keveda, Lopea i Gongore.

46) Odlike kultističkog stila.

47) Elementi nacionalne tradicije u Lopeovom delu El mejor alcalde, el rey.

48) Pikarski elementi u Kevedovom delu Historia de la vida del buscón.

49) Teme i metričke forme Kevedovog pesništva.

50) Sadržina i forma Gongorine poezije.

51) Staleške i psihološke osobenosti ženskih likova u Tirsovom delu El burlador de Sevilla y Convidado de piedra.

52) Podvrste romana u španskoj baroknoj književnosti.

53) Romansero kao osnov za delo Las mocedades del Cid Giljena de Kastra.

54) Lik Himene u delu Las mocedades del Cid Giljena de Kastra.

55) Lopeove komedije s nacionalnim temama.

56) Tema i stil dela Fábula de Polifemo y Galatea.

57) Lik Don Huana u Tirsovom delu El burlador de Sevilla y Convidado de piedra.

58) Ljubavna poezija Fransiska de Keveda.

59) Stvarnost i privid stvarnosti u Kalderonovom dramskom delu La vida es sueño.

60) Izvođenje baroknih pozorišnih dela.


Termini

- agudeza

- arte

- auto sacramental

- autor de comedias

- barroco (etimologija)

- comedia antigua

- comedia de capa y espada

- comedia nueva

- conceptismo

- corral de comedias

- culteranismo

- cultismo

- didáctica

- el barroco

- el gracioso

- el honor/la honra

- entremés

- estilo llano

- gongorismo

- ingenio

- jácara

- jornada

- el género picaresco

- literatura popular

- loa

- manierismo

- miscelánea

- mojiganga

- novela

- oratoria

- preceptiva literaria

- teatro menor

- tragedia

- tratado