UVOD U OPŠTU LINGVISTIKU
PROGRAM |
|
Lingvistika i njen predmet |
Mesto jezika u ljudskom živortu. Bitna svojstva jezika. Jezik i drugi sistemi komunikacije. Jezik i govor. |
Funkcije jezika |
Jezik i komunikacija. Jezik i misao. Jezik i stvarnost. Podela jezičkih funkcija. |
Evolucija jezika |
Poreklo jezika. Nastanak i razvoj pisama. Istorijske promene u jezicima. Jezički razvoj pojedinca. |
Tipovi jezika |
Jezička slika sveta. Klasifikacija jezika. Jezička srodnost – genetska, arealna, tipološka. Jezički tipovi – strukturalni i funkcionalni. Jezičke univerzalije. |
Jezik, kultura, društvo |
Jezik, rasa i kultura. Jezik, nacija i država. Višejezičnost. Prevazilaženje jezičkih razlika: učenje drugih jezika i prevođenje. |
Jezički znak |
Funkcionisanje jezika kao sistema znakova. Jezičko stvaralaštvo. |
Fonetika |
Govorni organi. Glasovi. Akustička fonetika. Percepcija govora. |
Fonologija |
Foneme i alofon. Fonološka distinktivna obeležja. Prozodija. Grafologija. Čitanje i pisanje. |
Gramatika |
Gramatički odnosi – sintagmatski i paradigmatski. Gramatičke kategorije u različitim jezicima. Gramatičke vrste reči – sadržajne i funkcijske. Pristupi proučavanju gramatike: tradicionalna, strukturalna, funkcionalna, generativna gramatike. |
Morfologija |
Morfemi i alomorfi. Podela morfema. Morfema i reč. Morfološka struktura reči. |
Sintaksa |
Sintaksičke jedinice i konstrukcije. Reč. Sintagma. Rečenica. Sintaksičke funkcije. Sintaksičke transformacije. |
Leksikologija |
Reč i leksema. Struktura rečnika |
Semantika |
Značenje reči. Sintagmatski i paradigmatski značenjski odnosi. Semantika rečenice. |
Pragmatika |
Značenje i kontekst. Govorni činovi. Deiksa. Diskurs i tekst. Stilistika i retorika. |
LITERATURA
Ranko Bugarski, Uvod u opštu lingvistiku, Čigoja/XX vek, Beograd, 1996.
Ranko Bugarski, Jezici, Čigoja/XX vek, Beograd, 1996.
Dejvid Kristal, Kembrička enciklopedija jezika, Nolit, Beograd, 1996.
Dejvid Kristal, Enciklopedijski rečnik moderne lingvistike, Nolit, Beograd, 1988Milka Ivić, Pravci u lingvistici,
Vesna Polovina i Jasmina Moskovljević, Zbirka tekstova iz Uvoda u opštu lingvistiku, Čigoja, Beograd, 2004.
Aleksandar Belić, O jezičkoj prirodi i jezičkom razvitku, Knjiga I i II, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1998.
Ferdinand de Sosir, Kurs opšte lingvistike, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Sremski Karlovci-Novi Sad, 1996.
Živojin Stanojčić, Ljubomir Popović, Gramatika srpskoga jezika, Zavod za udžbenike nastavna sredstva, Beograd, 1992.